ALİMİN - ALİ'NİN YÜZÜNE BAKMAK İBADETTİR RİVAYETLERİ HAKKINDA

Ebû Hurayra (Radiyallahu anhu)’dan rivâyet edildiğine göre, Rasûlullah (Sallallahu aleyhi vesellem)şöyle buyurmuştur:

خَمْسٌ مِنَ الْعِبَادَةِ: قِلَّةُ الطَّعْمِ وَالْقُعُودُ فِي الْمَسَاجِدِ وَالنَّظَرُ اِلَى الْكَعْبَةِ وَالنَّظَرُ فِي الْمُصْحَفِ وَالنَّظَرُ اِلَى وَجْهِ الْعَالِمِ. (فر عن أبي هريرة)​

“Beş şey ibadettendir; az yemek, camilerde oturmak, Kâbe’ye bakmak, okumadan da olsa Mushaf'a(Kur’an-ı Kerim’e) bakmak, âlimin yüzüne bakmak.” 
(Suyûti, Cami’us- Sağir, Hadis No: 3966; Suyuti, el-Fehu’l Kebir, No:6097, 1/566; Kenz’ul-Ummal, Hadis No: 43493; Deylemi, Musned-ul Firdevs, 2/190, no: 2969)

Bu rivayetin senedinde yer alan bir ravi, bazı hadis alimlerine göre zayıf kabul edilmiştir. Bu sebeble de Zehebi ve Munâvî gibi hadis alimleri bu rivayeti zayıf olarak değerlendirmiştir. (Munâvî, Feyzu’l-Kadir, 3/359) 

(Deylemî, Firdevsu'l-Ahbâr, II, 309, no: 2791; Suyûtî, el-Câmiu's-Sağîr, I/613, no: 3966) 
Buradaki dipnotta, hadisin zayıf olduğu belirtilmektedir. Rivâyet mûteber kaynaklarda yer almamakta, ayrıca Asr-ı Saâdette "mescidler" denecek kadar mescid olmaması, belirtilen zamanda Kur'an'ın mushaf haline getirilmemesi ve bugünkü anlamda âlim tâbirinin o dönemde kullanılmamasırivâyetin uydurma olduğunda tereddude yer bırakmamaktadır. 
İbnu'l-Cevzî, bunu şöyle değerlendirir: "Peygamber'in zamanında mushaf mı vardı ki, ona baksın."(Ebû Şehbe, Difâ', s. 42, 267-268) 


النظر إلى وجه العالم عبادة 
"Âlimin yüzüne bakmak ibadettir"

Fetteni, bu hadisin Enes b. Malik vasıtasıyla peygamberimizden senedsiz olarak rivayet edildiğini, aynı şekilde “âlim ile beraber oturmanın, âlimle konuşmanın ve onunla beraber yemek yemenin da ibadet olduğuna” dair rivayetin bulunduğunu söyledikten sonra bunların sahih olmadıklarını belirtmektedir.

Bu rivayet bazı kaynaklarda “haberde varid olmuştur ki” ifadesiyle verilmektedir.

Acluni, âlimlerin faziletiyle ilgili olarak 
نظرة في وجه العالم أحب إلى الله من عبادة ستين سنه صياما وقياما
“Âlimin yüzüne bakmak, Allah katında altmış yıl oruç tutmak ve namaz kılmaktan daha hayırlıdır” rivâyetini vermekte, ardından yukarıdaki hadisi zikretmekte ve “bu konuda sahih hiçbir hadis yoktur” diyerek hadisin sahih olmadığını belirtmektedir. (Acluni, Keşfu'l Hâfa, 2/318)

2 - Hâkim’den nakledilen rivayete göre ;
Abdullah İbn Mes’ud (Radiyallahu anhu)’dan rivâyet edilen Hadis-i Şerif’te Rasulullah (Sallallahu aleyhi vesellem) şöyle buyurmuştur:

عن عبد الله بن مسعود رضى الله عنه قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم:
النَّظَرُ إِلَى وَجْهِ عَلِيٍّ عِبَادَةٌ.
طب ك عن ابن مسعود وعن عمران بن حصين ​

“Ali’nin yüzüne bakmak ibadettir.” 
(Taberâni, Mûcem’ul- Kebir, Hadis No: 9863, 207, 18 / 109; El-Hakim, Mustedrak, Hadis No: 4665, 4666, 4683, 82, 81, 3/ 153; Abdullah İbn Mesud'dan, Taberâni, Aziziye, C. 3, S. 417)

​

Hakim, Mustedrak'inde bu rivayetin isnadının sahih olduğunu belirtmiştir. (El-Hakim, Mustedrak, Hadis No: 4665, 4666); İmam Zehebi ise bu rivayetin mevdu / uydurma olduğunu açıklamıştır. Fakat ; 

النظر في المصحف عبادة، ونظر الولد إلى الوالدين عبادة، والنظر إلىعلي بن أبي طالب عبادة
"Mushafa bakmak ibâdettir, çocuğun ana ve babasına bakması ibâdettir ve Ali b. Ebî Talib’e bakmak ta ibâdettir."
Hadis alimi Muhammed Nasuriddin El Bâni, bu rivâyet hakkında "uydurmadır" kaydı düşmüştür. Râvilerinden olan Muhammed bin Zekeriyya el-Gulâbî hadis uydurmakla bilinmektedir. (İbn el Furâti

Enes (Radiyallahu Anh)’tan rivâyet edilen bir hadis-i şerifte, Rasûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)şöyle buyurmaktadır: 

عن انس رضى الله عنه قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم:
" افضلكم الذين اذا رؤوا ذكر الله تعالى لرؤيتهم"​

“En faziletli kimseleriniz o kimselerdir ki, onların görülmelerinden dolayı Allah (cc) hatırlanır.”
(Hâkim-i Tirmizi, Enes (r.anh’dan), 3/141-142 ; Kenzu'l- Ummal:1/419, H:1787) Senedi Zayıf fivayettir.